Sitodruk to jedna z najstarszych i najbardziej wszechstronnych technik druku, która zyskała
popularność dzięki swojej elastyczności i możliwości drukowania na różnych materiałach, takich
jak tkaniny, szkło, metal czy papier. Ta technika polega na przeciskaniu farby przez sitko na
powierzchnię podłoża, co umożliwia uzyskanie trwałych, wyrazistych wzorów w wielu kolorach.
Technika sitodruku ma swoje korzenie w starożytnych Chinach, gdzie była stosowana do produkcji
tkanin. W Europie sitodruk pojawił się w XVIII wieku i był wykorzystywany głównie do
drukowania na tkaninach i papierze. W latach 60. XX wieku sitodruk stał się popularny w
przemyśle reklamowym, a w latach 70. i 80. zyskał popularność w przemyśle odzieżowym.
W jaki sposób działa sitodruk?
Proces sitodruku zaczyna się od stworzenia matrycy, czyli sita, na którym umieszcza się wzornik,
czyli folię z wybranym wzorem. Następnie sita są pokrywane emulsyjnym płynem, a wzornik jest
naświetlany, co pozwala na utrwalenie wzoru w emulsji. Po naświetleniu matryca jest myta wodą,
co odsłania niewidoczne części emulsji, które zostaną przepuszczane przez farbę podczas procesu
drukowania.
W trakcie drukowania farba jest wyciskana na matrycę, a następnie przeciskana przez otwory sita i
nanoszona na podłoże. Po każdym przejściu farby sitodrukowej matryca jest oczyszczana, aby
umożliwić kolejne drukowanie.
Proces sitodruku (krok po kroku)
1. Stworzenie matrycy
Proces sitodruku zaczyna się od stworzenia matrycy, czyli sita. W zależności od zastosowania i
wielkości wzoru używa się różnych rodzajów sita. Matryca może być wykonana z metalu lub
tworzywa sztucznego i jest pokryta specjalnym emulsyjnym płynem, który jest wrażliwy na światło.
Następnie na matrycę nakłada się wzornik, czyli folię z wybranym wzorem, którą przykleja się do
sita.
2. Naświetlanie matrycy
Po nałożeniu wzornika matryca jest naświetlana w specjalnej maszynie lub pod lampą UV. W tym
procesie wzór jest przekazywany na emulsję sita, co pozwala na utrwalenie go w matrycy.
3. Mycie matrycy
Po naświetleniu matryca jest myta wodą, co powoduje, że niewidoczne części emulsji zostaną
odsłonięte, a pozostała część emulsji, która pokrywa wzór, utwardza się i tworzy barierę dla farby.
4. Nakładanie farby
Po przygotowaniu matrycy do drukowania farba sitodrukowa jest nakładana na matrycę i
równomiernie rozprowadzana za pomocą specjalnego rakla. Farba jest wyciskana przez sita,
przechodzi przez otwory sita i nanoszona na powierzchnię podłoża. W przypadku drukowania na
tkaninie specjalny stożkowy plater przenosi farbę z matrycy na tkaninę.
5. Utwardzanie farby
Po naniesieniu farby, ta musi zostać utwardzona. W przypadku drukowania na tkaninie farba
sitodrukowa jest suszona przez kilka godzin lub poddawana specjalnej obróbce termicznej w
temperaturze około 160 stopni Celsjusza. W przypadku drukowania na innych materiałach farba
może być utwardzana w inny sposób.
6. Czyszczenie matrycy
Po zakończeniu drukowania matryca jest oczyszczana z resztek farby. Najpierw usuwa się nadmiar
farby za pomocą specjalnej łopatki lub rakla, a następnie matryca jest myta wodą pod ciśnieniem,
aby usunąć resztki farby i emulsji. Po umyciu matryca jest gotowa do ponownego użycia.
Zastosowania sitodruku
Sitodruk jest szeroko stosowany w przemyśle reklamowym, odzieżowym, dekoracyjnym i
artystycznym. Można nim drukować na tkaninach, szkle, metalu, papierze, drewnie i wielu innych
materiałach. W przemyśle odzieżowym sitodruk jest często stosowany do drukowania na
koszulkach, bluzach, spodniach i innych elementach garderoby. W przemyśle reklamowym sitodruk
jest wykorzystywany do produkcji banerów, plakatów, naklejek, kalendarzy i wielu innych
produktów promocyjnych. W dziedzinie sztuki sitodruk jest często stosowany do drukowania
obrazów i plakatów.
Zalety sitodruku
- Wysoka jakość druku – dzięki przeciskaniu farby przez sita można uzyskać trwałe,
wyraziste wzory w wielu kolorach - Elastyczność – technika sitodruku umożliwia drukowanie na różnych materiałach, co czyni
ją wszechstronną i uniwersalną - Możliwość drukowania na dużych powierzchniach – sitodruk umożliwia drukowanie na
dużych powierzchniach, co jest szczególnie przydatne w przypadku produkcji plakatów,
banerów i innych produktów reklamowych - Możliwość drukowania na ciemnych tkaninach – dzięki stosowaniu farb sitodrukowych z
białą bazą można uzyskać dobre wyniki drukowania na ciemnych tkaninach - Trwałość – farby sitodrukowe są bardzo trwałe i odporne na ścieranie oraz działanie
warunków atmosferycznych - Niskie koszty przy dużej ilości druku – sitodruk jest bardziej opłacalny niż inne techniki
drukowania przy dużej ilości druku, ponieważ koszt jednostkowy druku jest niższy.
Podsumowanie
Technika sitodruku to uniwersalna i wszechstronna technika drukowania, która oferuje wiele zalet,
takich jak wysoka jakość druku, trwałość i elastyczność. Sitodruk jest szczególnie przydatny w
produkcji odzieży, produktów reklamowych i artystycznych. Jednak technika ta ma również pewne
wady, takie jak ograniczona rozdzielczość, długi czas przygotowania i wysokie koszty przy niskiej
ilości druku. Z tego powodu wybór techniki drukowania zależy od potrzeb i wymagań konkretnej
produkcji.
